Zdolność wchłaniania gleby: co to jest i rola w płodności, 6 rodzajów

Gleba to złożony system, który zawiera grube cząstki dyspersji, drobniejsze fragmenty i elementy molekularne. Jednocześnie chłonność gleby jest uważana za jeden z kluczowych parametrów. Pod tym pojęciem rozumie się zdolność podłoża do zatrzymywania cennych pierwiastków. Ma to ogromne znaczenie przy wykorzystywaniu gleby do celów rolniczych.

Jaka jest zdolność wchłaniania gleby

Zdolność absorpcyjną gleby zapewnia kompleks absorpcyjny, który jest kombinacją składników mineralnych, organicznych i organiczno-mineralnych fazy stałej.Naukowcy interpretują ten termin jako zdolność ziemi do zatrzymywania pierwiastków, które wchodzą w kontakt z jej fazą stałą poprzez krążącą w niej wodę.

Jednocześnie w glebie mogą pozostawać różne substancje – gruboziarniste zawiesiny, roztwory, minerały, żywe mikroorganizmy i pierwiastki organiczne. W zależności od charakteru absorpcji istnieją różne rodzaje zdolności absorpcyjnych.

Rola w płodności

Ta cecha gleby wpływa nie tylko na tworzenie i ewolucję gleb. Od tego zależy sukces uprawy roślin. Zdolność absorpcyjna gleby wpływa na zdolność zatrzymywania różnego rodzaju rozpuszczalnych pierwiastków, w tym substancji biologicznie ważnych dla upraw.

Rodzaje chłonności gleby

Naukowcy wyróżniają szereg odmian zdolności absorpcyjnych gleby. Każdy z nich ma określone cechy.

Mechaniczne

Termin ten rozumiany jest jako zdolność mechanicznego zatrzymywania cząstek w porach gleby. Jednocześnie zatrzymywane są zawiesiny fragmentów organicznych i glinokrzemianowych oraz koloidalnie rozpylone cząstki. Pomaga to zachować łagodzące właściwości, frakcje koloidalne i top dressingi, które są słabo rozpuszczalne w wodzie.

Na intensywność absorpcji mechanicznej wpływa obecność porów w glebie i ich wielkość. Duże znaczenie ma również rozproszenie substancji. W związku z tym typy gleb ilastych i gliniastych charakteryzują się większą chłonnością mechaniczną w porównaniu z glebami piaszczystymi i piaszczysto-gliniastymi. Ta cecha jest bardzo ważna dla prawidłowego rozmieszczenia mikroorganizmów w strukturze ziemi.

Fizyczne

Ten rodzaj absorpcji to zdolność do zatrzymywania pierwiastków organicznych i mineralnych na powierzchni fazy stałej gleby.Efekt ten związany jest z działaniem sił absorpcji. Absorpcja fizyczna jest związana z obecnością silnie rozproszonej fazy ziemskiej. Dzięki temu możliwe jest przyciąganie i akumulowanie wód gruntowych i zawartych w nich substancji.

W tym przypadku zdolność absorpcji zależy od rodzaju gleby. W glebach gruboziarnistych siły adsorpcji są niewielkie. Dlatego mają niską chłonność. Wraz ze wzrostem rozdrobnienia zwiększają się właściwości absorpcyjne.

Chemiczny

Ta cecha jest związana z tworzeniem się nierozpuszczalnych lub trudno rozpuszczalnych związków. Wynika to z pojawienia się reakcji chemicznych pomiędzy poszczególnymi rozpuszczalnymi solami w strukturze gleby.

Ta właściwość odgrywa szczególną rolę w przemianie fosforu w glebie. Przy stosowaniu preparatów rozpuszczalnych w wodzie na bazie tej substancji w glebie obserwuje się wyraźne wiązanie chemiczne fosforu.W glebach kwaśnych, które zawierają wiele półtoratlenku, chemicznej absorpcji tej substancji towarzyszy uwalnianie fosforanów żelaza i glinu, które są trudne do rozpuszczenia.

Ze względu na chemiczną absorpcję w glebie gromadzą się fosforany, które stają się dostępne, gdy zmienia się reakcja środowiska, w przeciwnym razie działają jako balast w glebie. W takiej sytuacji asymilacja chemiczna pełni negatywną funkcję.

Biologiczne

Ta cecha reprezentuje wchłanianie składników odżywczych, powietrza i nawożenia przez rośliny uprawne i mikroflorę glebową. Podczas życia roślin i mikroorganizmów glebowych gromadzą się pierwiastki organiczne. Zawierają popiół i azot.

Wyróżniającą cechą absorpcji biologicznej jest selektywność. System korzeniowy upraw i mikroorganizmy pochłaniają z gleby potrzebne im substancje.

Dotkliwość i tempo tego procesu zależą od następujących parametrów:

• tryb naziemny;
• zawartość pierwiastków organicznych i pozostałości roślinnych w glebie;
• warunki cieplne gleby;
• reakcje otoczenia.

Wydzieliny z korzeni roślin uprawnych są wykorzystywane jako łatwo dostępne źródło energii dla mikroorganizmów. Dlatego procesy mikrobiologiczne są szczególnie skuteczne w ryzosferze.

Aby wyregulować właściwości podłoża, możesz zrobić organiczny i mineralny opatrunek wierzchni. Również w tym celu stosuje się zasady płodozmianu, stosowanie nawozów bakteryjnych i inne praktyki rolnicze.

Fizyko-chemiczne

Ta zdolność absorpcji jest również nazywana zdolnością wymiany. Pod tym pojęciem rozumie się zdolność gleby do wchłaniania i wymiany jonów znajdujących się na powierzchni fragmentów koloidalnych na jony roztworu glebowego.

Gdy determinująca potencjał warstwa koloidów glebowych jest naładowana ujemnie, następuje wymiana kationów. Jeśli ładunek jest dodatni, obserwuje się wymianę anionów. Kluczowe cechy asymilacji wymiany kationów obejmują:

1. Wymiana odbywa się w równoważnych ilościach. Dzieje się to zgodnie z podstawowymi prawami reakcji chemicznych.
2. Każdy zaabsorbowany kation można zastąpić innym kationem w roztworze glebowym.
3. Energia absorpcji i przemieszczenia kationów jest znacząco różna. Ma na to wpływ wartościowość i masa atomowa.

W glebie obserwuje się również bezwymienne wchłanianie kationów. W rezultacie są one utrwalane przez minerały ilaste, które mają trójwarstwową sieć krystaliczną.

Wchłanianie bezwymienne potasu i amonu ma szerokie granice – wszystko zależy od podstawowych właściwości gleby.Na ten wskaźnik ma bezpośredni wpływ skład mineralogiczny i granulometryczny podłoża. W czarnoziemach jest znacznie bardziej wyraźny niż w glebie bielicowej.

Także ten rodzaj chłonności wzrasta w przypadku okresowego nawilżania i osuszania ziemi. Dlatego też płytka inkorporacja związków potasu i amoniaku w strukturę gleby, która jest poddawana nawadnianiu i suszeniu, sprzyja bezwymiennej absorpcji potasu i amonu. Substancje te są wolniej przekształcane w dostępne formy w porównaniu do substancji wchłanianych przez wymianę.

Zdolność utrwalania gleb

Ta zdolność gleby wynika z stosunku do kationów i zależy od składu granulometrycznego. Ta cecha zależy od zawartości próchnicy. Im wyższy ten parametr i im cięższe podłoże, tym większa jego zdolność do absorbowania kationów.

Zdolność absorpcyjna gleby bezpośrednio wpływa na proces wzrostu roślin uprawnych. Dlatego tak ważne jest uwzględnienie tego parametru i jego odmian.

Zalecane