Składniki odżywcze gleby: lista składników oraz sposób ich przyjmowania i wchłaniania

Żywność gleby i zdrowie roślin zależą od zawartości składników odżywczych w glebie. Gdy jest ich wystarczająco dużo, rośliny rozwijają się i przynoszą owoce, gdy jest ich za mało, utrudniają wzrost i owocowanie. Zastanów się, jakie podstawowe pierwiastki mineralne są zawarte w glebie (azot, fosfor, potas) i pierwiastki śladowe, w jakich formach, w jaki sposób są wchłaniane przez glebę. Jak regulować odżywianie roślin w gospodarstwie domowym.

Jakie są składniki odżywcze w glebie

Główne z nich to azot, fosfor i potas, te pierwiastki znajdują się w glebie każdego rodzaju, ale w różnych procentach. Zawiera również makroelementy – siarkę, wapń, potas, magnez oraz pierwiastki śladowe, których zawartość w niewielkiej ilości wystarcza do wzrostu roślin.

Azot

Ten pierwiastek jest niezbędny roślinom na wszystkich etapach rozwoju, ale jest szczególnie potrzebny na początku wzrostu. Azot wchodzi w skład białek, chlorofilu, enzymów i innych składników organizmu roślinnego. Azot jest zużywany przez rośliny w 2 formach: azotanowej i amonowej.

Amoniak

Azot w tej formie jest wchłaniany i zatrzymywany w niesprzyjających warunkach: zakwaszenie gleby, nasiąkanie wodą lub przesuszenie, brak materii organicznej, zimna gleba. Azot amonowy jest lepiej przyswajalny w glebach kwaśnych.

Azotan

Azotany poruszają się swobodnie w glebie, są w niej słabo utrwalone i łatwo zmywane na glebach lekkich. Są dominującą formą azotu w glebach ciepłych, wilgotnych i przepuszczalnych. Azotany zawarte są w roztworze glebowym, łatwo poruszają się wraz z przepływem wody i są łatwo wchłaniane przez korzenie.Azotany są lepiej wchłaniane w glebach obojętnych i zasadowych.

Fosfor

Drugi niezastąpiony składnik, który jest niezbędny do prawidłowego przebiegu procesów fotosyntetycznych i energetycznych, do tworzenia i rozwoju punktów wzrostu, różnicowania komórek. Fosfor stymuluje dojrzewanie owoców, uodparnia rośliny na niekorzystne czynniki.

Potas

Pierwiastek poprawia jakość owoców, umożliwia roślinom odporność na choroby. Potas bierze udział w aktywacji enzymów, zatrzymuje wodę w komórkach, co pomaga roślinom przetrwać suszę i zimno.

Siarka

Pierwiastek bierze udział w tworzeniu białek, chlorofilu, tłuszczów, niektórych witamin, aminokwasów, enzymów, zwiększa ich zawartość w roślinach. Wizualnie niedobór siarki wyraża się objawami podobnymi do głodu azotu: zażółcenie liści, przerzedzenie i rozciągnięcie młodych pędów, wstrzymanie wzrostu roślin.Na młodych liściach zaczyna pojawiać się chloroza, ponieważ siarka nie może przenieść rośliny z dolnych liści.

Wapń

Pierwiastek bierze udział w regulacji gospodarki wodno-kwasowej, stwarza warunki do prawidłowego rozwoju korzeni, zwiększa rozpuszczalność substancji w glebie. Potas pomaga roślinom przyswajać składniki odżywcze i wpływa na dostępność niektórych minerałów.

Pierwiastek przyspiesza rozkład materii organicznej, wiąże kwasy glebowe, zwiększa wchłanianie azotu amonowego, fosforu i potasu. Aktywuje aktywność bakterii wiążących azot i innych pożytecznych mikroorganizmów. Wapń jest niezbędny w uprawach przez cały okres wegetacji, ale szczególnie potrzebują go rośliny w fazie kwitnienia i owocowania.

Magnez

Pierwiastek jest obecny w chlorofilu, bierze udział w syntezie aminokwasów i montażu białek, przemianie kwasów organicznych, budowie ścian komórkowych. Magnez jest składnikiem metabolizmu energetycznego.

Przy braku tego pierwiastka synteza związków z azotem, takich jak chlorofil, jest zahamowana i zahamowana. Niedobór prowadzi do obniżenia poziomu fosforu, zmniejszenia jego strawności. Przy braku pierwiastka hamowany jest wzrost korzeni, co prowadzi do zmniejszenia wchłaniania składników odżywczych, które dostają się do roślin z roztworu glebowego. Jest to szczególnie widoczne podczas suszy. W niesprzyjających warunkach magnez przemieszcza się z liści do kwiatów i owoców, a jego niedobór można określić na podstawie liści.

Mikroskładniki

Są nie mniej ważne dla rozwoju roślin niż główne składniki, chociaż są wymagane w mniejszych ilościach. Rola pierwiastków śladowych w życiu roślin:

Żelazo jest niezbędne do produkcji chlorofilu. Wiąże azot atmosferyczny, uczestniczy w metabolizmie węglowodanów, białek, hormonów, wpływa na ruch substancji plastycznych, wzrost i podział komórek.
Miedź bierze udział w tworzeniu węglowodanów, witaminy C, białek, tłuszczów. Zwiększa odporność na zimno i suszę, poprawia wzrost owoców i nasion, przyspiesza dopływ azotu i magnezu do roślin.
Cynk podnosi zawartość węglowodanów i białek, witamin, aktywuje hormony wzrostu, wspomaga wzrost korzeni, zwiększa odporność na suszę i zimno.
Mangan aktywuje auksynę i niektóre enzymy, obniża zawartość azotanów w owocach, ale zwiększa zawartość kwasu askorbinowego.
Bor wpływa na metabolizm białek i węglowodanów, wspomaga zapylanie kwiatów, zapobiega wypadaniu jajników, zapobiega gniciu roślin okopowych i usprawnia odpływ składników odżywczych do owoców.
Molibden pozytywnie wpływa na metabolizm azotu i syntezę białek, zmniejsza ilość azotanów. Uczestniczy w syntezie kwasów nukleinowych, chlorofilu, wzmaga fotosyntezę.
Kob alt zwiększa wiązanie azotu, wchodzi w skład cyjanokobalaminy, zwiększa zawartość karotenoidów i chlorofilu. Uczestniczy w metabolizmie azotu, syntezie białek i kwasów nukleinowych. Zatrzymuje wilgoć w roślinach, szczególnie podczas suszy.
Chrom aktywuje enzymy, wzmacnia odporność i odporność na stres.
Selen zwiększa odporność upraw na choroby i stres.

Jak widać, pierwiastki te powinny być zawarte w glebie ogrodów i sadów w wystarczających ilościach.

Procesy akwizycji

Gleba ma zdolność wchłaniania mechanicznego, fizycznego i chemicznego. Mechaniczna - zdolność do zatrzymywania cząstek większych niż pory gleby. Pozwala to na zaleganie w glebie cząstek mulistych i koloidalnych. Absorpcja fizyczna – możliwość zmiany stężenia cząsteczek różnych związków w kontakcie z roztworem glebowym.

Chemiczna absorpcja - zdolność gleby do zatrzymywania jonów pierwiastków, tworząc substancje nierozpuszczalne lub słabo rozpuszczalne. W wyniku tego typu wchłaniania w glebie gromadzą się materia organiczna, aniony i kationy składników odżywczych, które następnie przedostają się do roślin.

Regulacja żywienia roślin

Skuteczną metodą regulacji żywienia roślin uprawnych jest stosowanie nawozów organicznych i mineralnych w przygotowaniu zagonów lub w procesie uprawy. Top dressing może regulować równowagę składników mineralnych, zwiększać zawartość tych, których brakuje, zmniejszać ilość innych, gdy jest ich nadmiar. Nawożenie należy przeprowadzić w dokładnej dawce i we właściwym czasie.

Neutralizacja kwasowości sprawia, że pierwiastki są bardziej dostępne do wchłonięcia przez rośliny. Inne metody przetwarzania: dodawanie piasku do gleb gliniastych, gliny do gleb piaszczystych, co poprawia ich skład mechaniczny.

Ważnym punktem w normalnej organizacji żywienia jest reżim nawadniania, ponieważ składniki mineralne znajdują się w roztworze glebowym, który musi swobodnie spływać do korzeni.W suchej glebie zaopatrzenie w pierwiastki mineralne jest trudne, nawet jeśli są one w wystarczających ilościach.

Cała gleba jest bogata w składniki odżywcze, ale w różnych ilościach. Wnikają przez korzenie do roślin i są przez nie wykorzystywane do budowy komórek i tworzenia substancji specyficznych dla danego gatunku rośliny. Aby uzyskać dobre zbiory, wszystkie minerały i substancje niezbędne do uprawy muszą być obecne w glebie. Najłatwiej regulować ich zawartość za pomocą nawozów, ale konieczne jest również prowadzenie praktyk rolniczych, które poprawiają właściwości gleb: nagrzewanie, zdolność przepuszczania powietrza i wilgoci oraz zatrzymywanie ważnych składników.